Leyla ile Mecnun

leyla ile mecnun\un aşkları bir arap efsanesine dayanmaktadır . bu efsanede mecnun mahlasıyla şiirler söyleyen kays ibni mülevvah adlı bir arap şairiyle leyli leyla adlı bir arap kızın arasında geçen ve ayrılıkla sona eren bir aşk serüveni anlatılmaktadır . söylentiye göre kays ile leyla kardeş çocuklarıdır .küçük yaşta birbirlerini severler . kays\ın leyla için söylediği şiirler dillerde dolaşır .leyla\ ın babası ,adını dillere düşürdüğü için kızının kays\la evlenmesini önler .leyla başka biriyle evlendirilir .kays çöllere düşer .mecnun deli diye anılmaya başlar .ayrılık acısına dayanamayan leyla kederinden ölür . mecnun bunu duyunca onun mezarının başına koşar ve o da orada can verir . bu efsane arap edebiyatında x. yüzyılda çok yaygın bir hale gelmiş ,mecnun\a ait olduğu söylenen şiirlerin arasına nesirler de eklenerek hikaye haline getirilmiştir .bu konu daha sonra fars ve türk edebiyatlarında da işlenmiştir . bunların arasında en ünlüsü fuzuli\ in yapıtıdır 1535 aşağıda okuyacağınız küçük hikaye fuzulinin leyla vü mecnun adlı mesnevisinden alınmıştır. kays, bilinen adıyla mecnun, leylanın aşkından kendisinden geçip yarı meczup bir halde çölde giderken, namaz kılmakta olan bir dervişin önünden geçer. derviş hemen namazını selamlayıp, mecnun\a \"namaz kılan birinin önünden geçilmez, bunu bilmiyor musun?\" diye çıkışır. mecnun cevap verir \"ben leyla\ ın aşkından öyle bir hale geldim ki, senin burada namaz kıldığını görmedim bile, sen nasıl bir aşkla namaz kılıyorsun da benim senin önünden geçtiğimi görüyorsun?\" leyla ve mecnun\un hikayesi türk halk edebiyatının da etkilemiş ve leyla ile mecnun adıyla bir karagöz oyunu haline getirilmiştir . karagöz oyunlarında işlenen leyla ile mecnun hikayesi ise şöyle : oyunun başında leyla ile mecnun birbirlerine olan sevgilerini şiirlerle dile getirirler. aralarında bir gül ağacı vardır. zebani gelerek gül ağacını alır ve yerine karaçalı koyar. karagöz bu karaçalıyı almak isterken zebani karagöz’ü kaldırıp baş aşağı kara çalının üzerine atar. hacıvat gelerek karagöz’e leyla ile mecnun’un hikayesini anlatarak, zebani’nin kara çalıyı onları ayırmak için koyduğunu söyler. perdeye içinde leyla’nın babası ve annesinin olduğu bir kervan gelir. hacıvat onlara bir ev bulur. daha sonra mecnun’un babası olan halepli haşim gelir. hacıvat leyla’nın anne ve babasının olduğu yere ergeç mecnun’un da geleceğini söyler. mecnun gelip leyla’ya olan aşkını hacıvat’a anlatır ve ondan yardım ister. bu esnada bir aslan gelip karagöz’ün köpeğini yutar. leyla’nın babası kızını mecnun’a istemeye gelen hacıvat’ı kovar. hacıvat, karagöz’ün ninesi olan cazu’dan yardım ister. cazu nine leyla’nın babasına giderek eğer kızlarını mecnun’a vermezlerse leyla’nın öleceğini söyler. bunun üzerine leyla’nın babası kızını mecnun’a vermek için üç şart koşar. birincisi mecnun çok sevdiği dişi ahuyu öldürecektir. İkincisi aslan ile boğuşup onu da öldürmesi. Üçüncüsü ise yedi başlı ejderhayı öldürmesi. karagöz mecnun’a bir bıçak verir. mecnun kendi isteğiyle ahuyu öldürür. daha sonra aslan ile ejderhayı da öldürür ve koşulları yerine getirmiş olur. zebani iki sevgilinin kavuşmasını engellemek amacıyla araya yine kara çalı koyarsa da mecnun bıçağı ile karaçalıyı kesip atar. sevgililer birbirlerine kavuşurlar ve kervanla memleketlerine dönerler ...